Mandala znaczenie – ogród spiralny

Mandala znaczenie dla aranżacji ogrodu

Mandala znaczenie – dla harmonii w ogrodzie. Mandala jest wyśrodkowanym wzorem, popularnym w kulturze hinduskiej. Ten geometryczny kształt lub wzór symbolizujący wszechświat mandale są przestrzenią dla medytacji, relaksacji i koncentracji umysłu, symbolem duchowej podróży.

Odzwierciedlają aspekty geometryczne i kosmiczne, harmonijne związki pomiędzy materialnym i duchowym. Są przeważnie okręgiem, który zawiera w sobie wzory gwieździste, kwiatowe, fale, koła lub spirale. Nie muszą być idealnie symetryczne 🙂

Są inspirowane Naturą.

aloes spiralny mandala
aloes ma układ spiralny – przypomina mandalę
foto: Melinda Young Stuart, licencja: CC BY-NC-ND 2.0

Co to jest mandala ogrodowa?

Ogród w układzie mandali to przestrzeń ogrodowa z posadzonymi roślinami, która roślinami, którą odwzorowuje układ mandali występujących w przyrodzie.

… natura nigdy nie wybiera najkrótszej drogi między dwoma punktami. Zamiast tego, przyroda meandruje, dryfując w pełnych gracji, ale skutecznych falach z tego miejsca do tamtego. ( Toby Hemenway w: Gaia’s Garden, str. 38 )

Jak zauważył powyżej Toby Hemenway ważne jest, aby zwiększać długość krawędzi mandali ogrodowej – polega to na czerpaniu z natury wskazówek i stosowaniu ich w ogrodzie. Mandala znaczenie jej kompozycji, układu ma w tym duże znaczenie.

mandala ogrodowa
okrągły wzór z zagnieżdżonymi grządkami, mającymi kształt dziurek od klucza – str. 30 Gaia’s Garden. Guide to Home-Scale Permaculture, second edition

W praktyce mandala ogrodowa to podniesiony nad poziom gruntu fragment ogrodu, zazwyczaj mający kształt okręgu, zbudowanego wokół dziurki od klucza”.

mandala ogrodowa 2
kształt dziurki od klucza – foto: Stephen Harlow ; licencja: CC BY-NC-SA 2.0

Bill Mollison, jeden z pionierów parmakultury, zaczerpnął inspirację dla tego typu mandali z Tajwanu i Filipin do projektowania tego rodzaju ogrodu.

Jak działa mandala ogrodowa ?

W środku mandali można umieścić, na przykład:

  • staw;
  • powierzchnię do prania lub prysznic zewnętrzny z roślinami filtrującymi wodę;
  • drzewo dające azot (np: akacja);
  • stertę kompostu;

Elementy te mają na celu zapewnienie wilgotności, cienia i ekologii w ogrodzie.

Mandala znaczenie kompozycji – wszystko wokół kształtu “dziurki od klucza” i podwyższonych grządek pomaga utrzymać wilgoć i zapobiega nadmiernemu zachwaszczeniu.

Pozwala również na dużą różnorodność roślin w dość ograniczonej powierzchni.
Mandala jest zazwyczaj bardziej efektywna, gdy odtwarza system stref wykorzystywanych w permakulturze.

W tym celu, zaleca się umieścić częściej zabierane rośliny (np: zioła), najbliżej dróżki, następnie te, które zbiera się regularnie (fasola, pomidory, itp) i wreszcie, długotrwałe uprawy zbierane w jednym czasie (rośliny okopowe na przykład).

W tej strukturze możemy mieć także małe drzewa owocowe z tyłu “dziurki od klucza”, w celu tworzenia strefy cienia.

To jak szeroko powinna być wybudowana “dziurka od klucza” zależy od długości naszego ramienia.

Łatwo powinniśmy, stojąc w obrębie dziurki, dosięgnąć do dwóch pierwszych stref w/w nasadzeń roślin.
Wokół kręgu mandali, warto pomyśleć o nasadzeniu żywopłotu, sadzeniu roślin barierowych, na przykład w celu ochrony naszego ogrodu od zwierząt. Parawan z roślin może być również stosowany do zapobiegania parowaniu, inwazji owadów i oczywiście do ochrony przed wiatrem lub po prostu dla stworzenia strefy ciszy czy medytacji.

Ogród spiralny

Ogród spiralny to odmiana mandali, także inspirowana Naturą.

parpryka spirala mandala
papryczka zwinięta w spiralkę – foto: Adam Wight; licencja: CC BY-NC 2.0

Spiralny układ to wydajny i atrakcyjny sposób, by mieć zwłaszcza świeże ”przyprawy”, dosłownie za progiem.
Na niewielkiej przestrzeni, łatwo gromadzącej wodę, można zmieścić zaskakująco wiele ziół i roślin użytkowych i łatwo je zbierać.
Cegły (skały, kamienie) otaczające ogród spiralny pochłaniają ciepło w ciągu dnia i dzięki temu ogrzewają glebę, a różne wysokości spirali na jakich posadzimy zioła oraz kierunki względem stron świata tworzą, w mikroskali, różne warunki środowiskowe, dla różnych roślin.

ogrod spiralny 2
przykład ogródka spiralnego dla ziół – foto: amberdc; licencja: CC BY 2.0

Zioła za progiem

Najkorzystniej usytuować spiralę ziołową tuż obok drzwi wejściowych, idealnie obok drzwi do kuchni, co będzie ułatwiało stosowanie świeżych ziół w trakcie przyrządzania posiłków.
Spirala ma najczęściej 1,5 – 2 metrów średnicy i wysokość 1 – 1,5 metra.
Taka spirala jest odpowiednio duża, aby pomieścić co najmniej 20-30 rodzajów podstawowych ziół.

Mandala znaczenie – dlaczego kształt spiralny ?

  • kształt ten zwiększa dostępny obszar uprawy.
  • konstrukcja ta oferuje różnorodny mikroklimat, w różnych obszarach nasłonecznienia / poziomach spirali
  • wzajemnie korzystne jest oddziaływanie różnych ziół, m.in posadzenie rumianku poprawia wzrost sąsiednich roślin, ( patrz >> allelopatia ) co sprzyja zdrowej, stabilnej uprawie
  • zróżnicowane, różnorodne środowisko roślinne spirali (i kamienie, cegły) przyciąga użyteczne owady (inna metoda opisana w Ekogazecie to >> domki dla owadów )
  • jest to kształt znany Naturze (m.in muszle), zatem niezwykle harmonijny, estetyczny
ogrod spiralny 2
ogród spiralny

Budowa spiralnego ogrodu

Gdy mamy już odpowiednie miejsce wykreślamy na ziemi okrąg [mandala znaczenie 🙂 ], koniec projektowanej spirali kierujemy na północ.

Na gruncie układamy grubą warstwę gazet, tektury, może być nawet stara wykładzina dywanowa (wytłumią chwasty).

Budując ściany spirali najlepiej stosować materiały odpowiednio trwałe – drewniane słupki, pale, kamienie, płytki, cegły, butelki czy opony.

Używaj gleby wolnej od chwastów

mandala znaczenie – budowa ogródka spiralnego

Rośliny w ogrodzie spiralnym

Na rysunku poniżej przykładowy układ roślin.

ogrod spiralny
mandala znaczenie jej układu – ogród spiralny

Możecie eksperymentować z ziołami, warto jednak pamiętać by unikać takich, które mogą zdominować inne rośliny w ogrodzie spiralnym, taką silną rośliną jest np; mięta

Oczywiście układ spiralny można wykorzystać też inaczej np: dla spirali z dzikich kwiatów (poniżej):

dzikie kwiaty ogrod spiralny
mandala znaczenie przy aranżacji ogrodu kwiatowego foto: kjbax; licencja: CC BY-NC-ND 2.0

 ..a gdy nie macie miejsca na ogród spiralny.. pozostaje  ogród wertykalny

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

15 − sześć =