Ziele podbiału – czy brzmi znajomo ?

Na co i w jakiej postaci używamy podbiału ?

Leczenie z wykorzystaniem podbiału to już standard. Nic w tym dziwnego, ponieważ podbiał słusznie zasługuje na miano najstarszych uzdrowicieli wśród roślin.

Kwiat podbiału

Podbiałem zachwycał się starożytny grecki Hipokrates. Wykorzystywał podbiał do okładów.

Inny starożytny lekarz Dioscorides polecał wywar z tej rośliny na dolegliwości górnych dróg oddechowych. Sugerował wdychanie dymu ze spalonych liści i kwiatów, aby złagodzić objawy kaszlu.

Wzmiankę o kwiatach i liściach podbiału znajdziemy w ziołowym klasyku Shen Nong’a z czasów dynastii Han i wielu jeszcze innych źródłach, również polskich.

Podbiał pojawia się zawsze wczesną wiosną i dla tych, którzy upatrują w przyrodzie znaczenia i symboliki to niewątpliwie jest w tym jakiś znak. Podbiałem bowiem powstrzyma się kaszel i inne schorzenia układu oddechowego po zimie.

Podbiał działa przeciwkaszlowo, wykrztuśnie i astmatycznie. Stosuje się go także w leczeniu zapalenia migdałków, zapalenia krtani

Stymuluje oddech i wpływa na układ sercowo-naczyniowy.

Obecnie trwają badania nad skutecznością  zastosowania go w leczeniu przewlekłego zapalenia kości i szpiku.

Należy także wiedzieć, ze podbiał zawiera alkaloidy pirolizydynowe, które mogą powodować guzy wątroby.  Samodzielne stosowanie wymaga więc konsultacji z lekarzem lub w tym przypadku najlepiej z podbiałem wyjść z apteki.

Kwiaty zawierają sterole, takie jak faradiol, rutyna, hiperycyna (hiperyna), saponiny triterpenoidowe, garbniki, woski, olejki lotne i taraxantynę

Zawarte w nich związki czynne mają silniejsze działanie rozkurczowe na oskrzela niż liście.

Pozyskiwanie kwiatów i przechowywanie

Roślina jest byliną z rodziny Złożonych (Compositae) i  szeroko rozpowszechniona. Występuje w Europie, środkowej i północnej Azji, w Ameryce Północnej, a nawet w północnej Afryce.  Preferuje gleby gliniaste i piaszczyste. Zazwyczaj rośnie nad brzegami rzek, strumieni lub w przydrożnych rowach i blisko torów kolejowych.

Podbiał wytwarza pod ziemią kłącze, z którego wyrastają łatwo zakorzeniające się rozłogi.

Wiele osób twierdzi, że przypomina mlecz. Podobieństwo jest tylko w kolorze. Zarówno podbiał jak i mlecz ma intensywnie żółtą barwę, ale to zupełnie inne rośliny.

Pozyskiwanie podbiału

Jak tylko zakwitną należy ściąć koszyczki podbiału bez szypułek i bardzo szybko suszyć. W tym celu robimy to w suszarce lub rozkładamy i suszymy w miejscu zacienionym w temperaturze poniżej 40 stopni Celsjusza.

Ciekawostka.

Podbiałem możemy sprawdzić pogodę.

Kwiatki zamkną się kiedy jest pochmurna i  będzie padać deszcz

Jest to specyficzna roślina. Kwitnie zanim pojawią się liście, często w okresie, kiedy  leżą pozostałości śniegu po zimie.

Liść podbiału

Liście podbiału zawierają około 3 procent gorzkich glikozydów, kwas galusowy, elastyczna substancję  gumopodobną, dekstrynę, śluz, inulinę, fitosterol, glicerydy kwasu stearynowego i palmitynowego, kwas winowy, kwas jabłkowy, cholinę, węglowodory, saponiny.

Dzięki temu, że powodują zwiększone wydzielanie śluzu w drogach oddechowych i ”pobudzają ruchy rzęsek nabłonka oddechowego” ( L.M. Krzesiak ”Apteczka ziołowa” ) – ułatwione jest oczyszczanie się dróg oddechowych.

Warto wspomnieć, że spopielone liście zawierają dużą zawartość cynku.

Od dawna są bardzo cenione w okresie zachorowań.  Przetwory z liści stosuję się w lekkich stanach nieżytowych

Z naparów i wywarów liści stosuje się płyny i opatrunki do leczenia czyraków lub innych zmian skórnych.

Podbiałem, zwłaszcza liściem, w połączeniu z pokrzywą można przeprowadzić kurację wzmacniającą w przypadku wypadających włosów czy zmian łojotokowych.

Listki podbiału pojawiają się po kwitnieniu. Wyrastają na długich ogonkach i początkowo są pokryte białymi włoskami. W pełni rozwinięte są dopiero pod koniec maja. Są wtedy okazałe, okrągławo – sercowate, z ząbkowanym brzegiem i płytkimi zatokami, pokryte od spodu srebrzystym meszkiem.

W Chinach i  krajach wschodnich listki tej rośliny dodaje się do wiosennych sałatek, najprawdopodobniej w celu oczyszczania organizmu z toksyn i wzmacniania odporności organizmu po zimie.

Pozyskiwanie liści podbiału

Listki zbieramy do momentu, kiedy nie pojawiają się na nich rdzawe plamki i suszymy podobnie jak kwiaty. Warto listki odwracać, aby równomiernie wyschły. Wysuszone najlepiej przechowywać w lnianych woreczkach  w suchych, przewiewnych miejscach.

Uzyskujemy cenny surowiec  – liść podbiału ( Folium Farfarae), który możemy wykorzystać do przygotowania odwarów, soków czy nalewki.

Odwar z liści podbiału

Bierzemy 1 łyżkę suszonych liści, zalewamy 1 szklanką ciepłej wody (może być troszeczkę więcej, ale nie powinny to być 2 szklanki). Gotujemy  powoli doprowadzając do wrzenia przez 3 minuty. Odstawiamy na 10 minut i przecedzamy.

Pijemy 3-5 razy dziennie w przypadku uporczywego kaszlu.

Odwar ten możemy zastosować zewnętrznie do okładów przy siniakach i stłuczeniach. Chociaż zdecydowanie szybciej pomoże kwiat arniki.

---

---

Sok z liści

Uzyskujemy  go tradycyjnymi metodami.  Najprościej wykorzystać do tego sokowirówkę. Sok można zakonserwować i przechowywać dłużej dodając alkoholu w równej objętości.

Pić po 20-30 kropli na kieliszek wody 3-4 razy dziennie po jedzeniu w nieżytach górnych dróg oddechowych, chrypkach, anginach, zapaleniach oskrzeli.

Wodę w wielu krajach zastępuje mleko. To bardzo skuteczny środek wykrztuśny.

Syrop z podbiałem

W ostatnim czasie na rynku pojawiło się bardzo dużo gotowych produktów. Zazwyczaj  syropy są mieszanką podbiału i innych ziół. Najczęściej mieszany jest z tymiankiem, prawoślazem, czarnym bzem, zapewne w celu zwiększenia działania.

W Chinach, w niektórych regionach listki podbiału miesza się z miodem, tworząc kuleczki, które się żuje.

Warto tez wspomnieć o kłączach podbiału. Chociaż sporadycznie są obecnie wykorzystywane, to zawierają olejek eteryczny, parafinę, inulinę i garbniki, a także śladowe ilości kauczuku.