Jak zmiany klimatu kurczą rosyjskie jezioro Bajkał ?
W pierwszych dniach 2015 roku, rosyjski minister Zasobów Naturalnych Sergei Donskoi oficjalnie określił Bajkał jako strefę ochronną z powodu jego katastrofalnego spadku poziomu wody.
Bajkał jest największym na świecie jeziorem słodkowodnym i znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. To duma Rosji i jedno z najbardziej popularnych miejsc turystycznych.
Poza tym, Bajkał i rzeka Angara są źródłem wody dla wielu miast, a ich obniżony poziom wody może opróżnić zbiorniki magazynowe. W celu ochrony zaopatrzenia w wodę do miast, ilość wody przepływającej przez zapory w elektrowniach wodnych “musi być zmniejszona, co oznacza zmniejszenie produkcji energii.”
Rosyjski minister podał powód spłycenia Bajkału w prostych słowach: “Klimat“. Więc, co na Ziemi stało się z klimatem?
Eksperci uważają, że opady w rejonie Bajkału wahają się w cyklu, który obejmuje kilkadziesiąt lat. Jednak to, co dzieje się teraz jest wyraźnie poza marginesem normalnej zmienności.
Pod koniec marca, na przykład, poziom wody jeziora spadł do 9 cm poniżej poziomu krytycznego. Takiego poziomu wody nie widziano od 100 lat.
Według Ministerstwa Sytuacji Nadzwyczajnych, napływ wody do jeziora odpowiadał 65 procentom normy klimatycznej w lecie i na jesieni 2014.
Spłycenie Bajkału rozwija się na tle dramatycznych zmian klimatycznych w Rosji: zgodnie z rosyjskim Centrum Meteorologicznym (Rosgidromet), wzrost średniej temperatury odbywa się 2,5 razy szybciej niż na całym świecie. Zmiana klimatu prowadzi do gwałtownego wzrostu liczby katastrof naturalnych, w tym suszy.
Drugi raport Rosgidromet przewiduje takie sytuacje bardzo szczegółowo, jako jednego z możliwych wyników zmiany klimatu.
Spadek poziomu wody, to tylko część problemów Bajkału. Najstraszniejsze może wciąż być ukryte pod powierzchnią jeziora. Jesienią 2014 roku brzegi jeziora zaczęły przekształcać się w cuchnącą planktonową miazgę.
Ekosystem jeziora został utworzony dzięki czystej i bardzo zimnej wodzie (zwykle <10 ℃) i słynie z zarośli gąbek słodkowodnych, tworząc coś, co przypomina rafy Karaibów.
Te niesamowite gąbki umierają i ich siedlisko jest przejmowane przez zielenice (Spirogyra to ich nazwa naukowa), które są wyrzucane na brzeg przez fale.
Eksperci dyskutują na temat przyczyn tych problemów. Naukowcy z Instytutu Limnologii ogłosili alarm z powodu zanieczyszczenia wody i apelują o pilne środki, które należy podjąć w celu ograniczenia zrzutu ścieków do jeziora.
W międzyczasie, w regionie Irkucka wiceminister Środowiska i Zasobów naturalnych, Nina Abarinova, widzi przyczynę problemu w małej zawartości wody i wysokiej temperaturze wody.
Woda Bajkału rzeczywiście nagrzewa się. Według badań opublikowanych w roku 2008, temperatura wód powierzchniowych Bajkału wzrosła o 1,21 stopni od 1946 roku.
Na podstawie tego wszystkiego, każdy czynnik jest powiązany z innym, a zmiana klimatu ma wiodącą rolę.
Nawet zanieczyszczenie wody jest pośrednio związane z klimatem: dramatyczny spadek napływu wody prowadzi do rozwoju obszarów stojących, gromadzących brud. Uderzające jest podobieństwo”raf” Bajkału do ich krewnych z Karaibów, Pacyfiku i Oceanu Indyjskiego; zmiana klimatu i zanieczyszczenie wody łączą siły, aby osłabić gąbki i koralowce kochające stabilność, tworząc jednocześnie doskonałe możliwości dla wzrostu zielenic.
To, co dzieje się w regionie Bajkału jest tylko jednym z przykładów licznych dowodów, że globalne ocieplenie nie zwiastuje nic dobrego, nawet dla rosyjskiego zimna.
Szkoda, że dzisiejsze społeczeństwo rosyjskie jest słabo przygotowane do uznania tych globalnych problemów, choć rzeczywistość puka do drzwi coraz głośniej. Jest nadzieja, że klimatyczny aktywizm w regionie podniesie świadomość być może dotyczącą jednego z najważniejszych problemów XXI wieku.
Aktualizacja: Kiedy tekst ten był w przygotowaniu, kolejna katastrofa uderzyła w region. Poważne pożary w Khakassia i Tyva (koło Bajkału) zabiły ponad 30 osób, setki ludzi zostało bez domu. Gubernator Khakassia podaje “nigdy nie widziane wcześniej” anomalia klimatyczne – upał i silny wiatr – jako główną przyczynę katastrofy.
Autor Michaił Matwiejew (Mikhail Matveev) dla 350.org, licencja: CC BY 3.0
Fotografia jeziora Bajkał: Roland Munz, licencja CC BY-NC 2.0