Jałowiec pospolity – zrób z niego napar

Co warto wiedzieć o jałowcu pospolitym ?

Jałowiec pospolity (Juniperus communis L.) to wiecznie zielony krzew, który jest znany zarówno ze swojego charakterystycznego wyglądu, jak i szerokiego spektrum zastosowań. Rośnie dziko na obszarach Europy (także w Polsce), Azji i Ameryki Północnej.

Bywa często uprawiany jako ozdobna roślina. Ten aromatyczny krzew ma wiele interesujących właściwości i tradycyjnie był wykorzystywany w:

• medycynie ludowej,
• kuchni jako przyprawa
• produkcji aromatycznych napojów.

---

---

Zastosowania jałowca pospolitego

Przede wszystkim jałowiec pospolity słynie z intensywnego aromatu, który jest często wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym i produkcji perfum.

Z krzewu jałowca zbiera się jagody, które są używane do produkcji olejku jałowcowego. Olejek ten ma liczne zastosowania w aromaterapii.

Jagody jałowca są często  wykorzystywane jako przyprawa w kuchni, szczególnie w daniach mięsnych, marynatach. Nadają potrawom charakterystyczny smak i aromat.

Jako przyprawy – używa się rozdrobnionych owoców jałowca. Mają one zastosowanie jako dodatek do mięs (wołowina, baranina, dziczyzna), do zup np. do barszczu ukraińskiego, żuru, pomidorowej.
Jałowiec bardzo poprawia smak kiszonej kapusty. Dodaje się do kiszenia 50 g owoców jałowca na 10 kg kapusty.

Jagody jałowca są składnikiem niektórych tradycyjnych alkoholi, takich jak gin. Nadają tym napojom charakterystyczny smak.

Wreszcie jałowiec pospolity jest często sadzony w ogrodach i parkach jako roślina dekoracyjna. Jego igły i jagody dodają uroku krajobrazowi każdego ogrodu.

Z jałowca wiele osób robi napar.

Napar z jałowca pospolitego

Napar z jałowca pospolitego to popularny napój ziołowy o charakterystycznym, korzennym smaku. Aby przygotować napar z jałowca, potrzebne będą  suszone  jagody jałowca i woda.

Oto kroki do jego przygotowania:

Składniki:

• 1 łyżka suszonych jagód jałowca
• 1 szklanka wrzącej wody

Jak zrobić napar ?

1. Doprowadzamy  wodę do wrzenia, a następnie odstawiamy  ją na chwilę, aby lekko ostygła
2. Umieszczamy  suszone jagody jałowca w filiżance lub imbryku.
3. Zalewamy je odstawiona gorącą  wodą.
4. Przykrywamy  filiżankę lub imbryk i pozostawiamy  napar do zaparzenia przez około 10-15 minut. Można  wydłużyć ten czas, jeśli chce się uzyskać  mocniejszy smak.
5. Po upływie czasu zaparzania, przecedzamy napar, usuwając suszone jagody jałowca.
6. Opcjonalnie, można dodać miód lub cytrynę, aby nadać naparowi jałowcowemu bardziej zrównoważony smak.

Inny przepis

1 łyżkę rozdrobnionych owoców jałowca zalać 1 szklanką wody wrzącej i trzymać pod przykryciem 30 min. Po 10 minutach- przecedzić i wypić w ciągu dnia porcjami po 1-2 łyżki po posiłkach. Napar pijemy przez 5 tygodni, po czym zrobić przerwę na 1-2 tygodnie.

Dlaczego warto pić napar z jałowca ?

Napar z jałowca jest znany z różnych właściwości zdrowotnych i może pomóc w łagodzeniu problemów trawiennych oraz działać jako środek moczopędny.  Ma właściwości bakteriobójcze.

Jednak należy spożywać go bardzo umiarkowanie, ponieważ nadmierna konsumpcja może prowadzić do działań niepożądanych.

Jeśli ma się  jakiekolwiek problemy zdrowotne lub jest się  w ciąży, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem przed spożywaniem naparu z jałowca.

Ciekawostki o jałowcu pospolitym:

1. Istnieje wiele odmian jałowca, różniących się kształtem, kolorem i rozmiarem igieł oraz jagód.
2. Jałowiec jest odporny  na wiele szkodników i chorób, co sprawia, że jest łatwy w uprawie.
3. Jagody jałowca są toksyczne w stanie surowym i nie powinny być spożywane.  Zawsze należy zachować ostrożność.
4. Już w dawnych czasach używano jałowca do konserwowania mięs w dymie z igliwia, gdyż jak wykazały obecne badania, posiada on silne właściwości bakteriobójcze.
5. Czarne owoce jałowca mają działanie moczopędne, poprawiające samopoczucie, wpływają na cofanie się procesu gruźliczego (patrz: Vademecum Fitoterapii, PWL Warszawa,1959, s.143.) leczą niedomogi dny i gośćca, obrzęki pochodzenia sercowego itp.

Jałowiec pospolity w mitologii i folklorze

W mitologii i folklorze jałowiec często jest kojarzony z magią i ochroną przed złem.

W różnych kulturach i tradycjach ma swoje własne znaczenie i zastosowania magiczne.

Oto kilka przykładów:

• Jałowiec pospolity jest często używany w celach ochrony przed złymi energiami i negatywnym wpływem. Może być noszony jako amulet lub zawieszany nad drzwiami domów, aby ochronić mieszkańców przed złem.
• W niektórych tradycjach jałowiec pospolity  jest używany do oczyszczania i ochrony świętych miejsc, jak na przykład ołtarze czy miejsca odprawiania rytuałów. Palenie jałowca lub używanie jego olejku eterycznego w czasie rytuałów może pomóc w oczyszczeniu przestrzeni
• Jałowiec może być używany, aby wzmocnić intencje w rytuałach i czarach. Może to być szczególnie przydatne w magicznych praktykach związanych z osiąganiem celów, ochroną czy uzdrawianiem.
• Jest czasem wykorzystywany w rytuałach uzdrowicielskich, zwłaszcza w tradycjach, które cenią jego właściwości moczopędne i oczyszczające. Ma pomagać w usuwaniu negatywnych energii i toksyn z ciała.
• W niektórych tradycjach ludowych, jałowiec miał być używany do wróżenia .Praktyka ta polega na wypełnieniu kubeczka jałowcem i interpretacji wzorów, jakie tworzyły się na powierzchni płynu.
• Jałowiec był często używany w rytuałach religijnych i obrzędach kulturowych przez różne społeczności na przestrzeni dziejów. Może być łączony z kultem bogów i bogiń związanych z przyrodą.
• Jagody jałowca były i pewnie są  wykorzystywane do tworzenia amuletów i talizmanów, które zazwyczaj symbolizują ochronę i siłę.

Praktyki związane z jałowcem w magii różnią się w zależności od kultury i tradycji, a także od osobistych przekonań praktykującego. Ważne jest, aby szanować i rozumieć znaczenie i kontekst tych praktyk w ramach konkretnej tradycji magicznej.

Warto również podkreślić, że magia jest bardzo osobistą dziedziną, a to, co działa dla jednej osoby, niekoniecznie musi działać dla innej.

Jałowiec pospolity właściwości lecznicze

Do celów leczniczych  zbiera się dojrzałe ciemnofioletowe owoce jałowca. Najlepiej robić to późną jesienią i zimą. Dla ułatwienia, ze względu, że jest to roślina kłująca można owoce  strząsnąć na płachty rozłożone na ziemi. Następnie owoce suszy się w temperaturze do 35 stopni.

Jagody jałowca zawierają związki fitochemiczne, które przypisuje się różnym korzyściom zdrowotnym. Są one źródłem witaminy C i przeciwutleniaczy, co pomaga wzmocnić układ odpornościowy.

Jałowiec pospolity jest znany z działania moczopędnego, co jest wykorzystywane w tradycyjnej medycynie do wspomagania pracy nerek i układu moczowego.

W medycynie ludowej jałowiec pospolity był używany do leczenia także problemów trawiennych.

Olejek jałowcowy jest popularny w aromaterapii. Jest używany do masażu i aromatyzowania pomieszczeń, pomagając w relaksacji i redukcji stresu.

Zaburzenia trawienne – kuracja oczyszczająca

W przypadku zaburzeń trawiennych  oraz wzdęciach, jeśli nie ma przeciwwskazań lekarza istnieje stara receptura polecana przez naturalistów, którą można zastosować, aby wyeliminować problem trawienny.

Ks. Sebastian Kneipp zalecał znakomitą kurację ”oczyszczającą najbardziej zanieczyszczoną krew”.

W tym przypadku należy zjeść (żuć ):

• 1 dnia –  4 jagody jałowca
• 2 dnia –  5 jagód jałowca
• 3 dnia –  6 jagód jałowca
• 4 dnia –  7 jagód jałowca
• 5 dnia –  8 jagód jałowca
• 6 dnia –  9 jagód jałowca
• 7 dnia –  10 jagód jałowca
• 8 dnia –  11 jagód jałowca
• 9 dnia –  12 jagód jałowca
• 10 dnia – 13 jagód jałowca
• 11 dnia – 14 jagód jałowca
• 12 dnia – 15 jagód jałowca

Po czym należy zmniejszać dawki o 1 jagodę dziennie, aż do 23 dnia, w którym spożywa się 4 jagody.
Kurację tę powtórzyć należy zależnie od potrzeb 4 – 5 razy.

Nie wolno zwiększać dawek!

Chorzy ze stanem zapalnym nerek winni unikać jałowca.

Reumatyzm, artretyzm i wypryski skórne

W przypadku wskazanych dolegliwości  warto zastosować jałowcową kąpiel. Wystarczy zagotować 1 kg młodych gałązek jałowca i  oraz garść jego owoców w 2 litrach wody. Po ostudzeniu przecedzić i wlać  do wanny w proporcji 1/ 3  do 2/3 wody.  Kąpiel powinna trwać maksymalnie 15 minut.

Nie można jednak nie wspomnieć o działaniach niepożądanych

Działania niepożądane

Jak podaje Aleksander Ożarowski i Wacław Jaroniewski w swojej słynnej książce „Roślinny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie’’:

Długotrwałe lub zbyt duże dawki wyciągu z owoców jałowca, a także sam olejek , podawane doustnie, mogą spowodować podrażnienie błony śluzowej  przewodu pokarmowego i nerek, rozszerzenie naczyń krwionośnych i długo utrzymujący się odczyn zapalny. Należy zachować ostrożność  lub zaniechać  stosowania  przetworów z jałowca w stanach zapalnych dróg moczowych. Nie podawać kobietom w ciąży. Zewnętrznie olejek może spowodować zapalenie skóry z obrzmieniem i bolesnością

Jałowiec pospolity to fascynujący krzew o wielu zastosowaniach i ciekawych właściwościach. Choć jest szeroko dostępny w naturze, jego zastosowania w medycynie i kuchni czynią go ważnym składnikiem tradycyjnych praktyk i współczesnych dziedzin, takich jak aromaterapia czy produkcja rożnych nalewek. Jednak zawsze należy zachować ostrożność i nie nadużywać jagód jałowca, ze względu na ich potencjalną toksyczność.

Zamiast naparu z jałowca pospolitego, zawsze można zrobić z niego przepiękne bonsai.