Sumak przyprawa – zdrowa i kwaśna

Sumak  – smak którego nie znacie

Sumak przyprawa mało znana. Na półkach sklepowych, w ostatnim czasie, przybyło bardzo dużo orientalnych, bardzo aromatycznych przypraw

O ile kurkumę, sól himalajską i pieprz cayenne kojarzy dużo osób, o tyle jest bardzo dużo mniej znanych przypraw.

Dziś opiszę bardzo ciekawą przyprawę zwaną sumak.

Jest to wyjątkowo kwaśna przyprawa, która ma szerokie zastosowanie w kuchni kaukaskiej, tureckiej, irańskiej, azjatyckiej i włoskiej.

Sumak garbarski i sumak octowiec – źródło przyprawy

Sumak garbarski nie jest mrozoodporny, ale to z niego powstaje ogromna większość sprzedawanych przypraw.

Natomiast sumak octowiec (Rhus typhina) jest zadomowiony w Polsce.

Sumak w Polsce
sumak w Polsce – foto: Crusier ; lic. CC BY 3.0

Sumaki to krzewy, rzadziej małe drzewka (3-5m). To silnie ekspansywne rośliny. Dlatego bywają sadzone wewnątrz osłony z tworzywa (bez dna) zakopanej na 60-70cm

Sumak ma owoce suche i o czerwonawym zabarwieniu. Maja płaski kształt i długość ok. 5-6 mm.

Dojrzewają jesienią.

Rhus typhina
Rhus typhina – owoc, o którym mówimy sumak przyprawa
foto: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz; lic. CC BY-SA 4.0

Owoce otoczone są gęstą, kudłatą warstwą długich, czerwonych i miękkich włosków (foto powyżej).

Owalna, spłaszczona i gładka pestka jest jasnobrązowa. Pestki maja ok. 3 mm.

Przyprawę stanowią suszone i zmielone owoce.

Przyprawa wysokiej jakości powstaje gdy tylko miazga otaczająca pestkę zostaje zeskrobana, a pestka wysuszona na słońcu i następnie zmielona. Taki sumak przyprawa ma prawie jasnoczerwony kolor. Przyprawy tego koloru są rzadkie w sklepach i droższe.

Zapach sumaka przypomina ocet i cytrynę.

Sumak octowiec rakotwórczy ?

Zamieszanie dotyczące toksyczności sumaka octowca – Rhus typhina jest spowodowane innymi gatunkami z rodzaju Rhus, które powodują zatrucie, takimi jak sumak jadowity (Rhus toxicodendron). Sumak jadowity, przy samym dotknięciu liści może wywoływać silne reakcje alergiczne, podobne do oparzeń (poniżej).

Urushiol skutki kontaktu

Dzieje się tak, gdyż sumak jadowity zawiera toksyny urushiol, które należą do najsilniejszych znanych naturalnych alergenów kontaktowych.

Co do sumaka octowca i jego ewentualnej rakotwórczości – nie należy żadnych części jego spożywać na surowo.

Jednak warto przytoczyć opinię profesora Hartmut’a Heine, który dokonał systematycznego przeglądu literatury naukowej z lat 1966–2007, znalezionej w głównych elektronicznych bazach danych:

Od czasów starożytnych do XIX wieku rośliny Rhus miały ogromne znaczenie w leczeniu nowotworów, zwłaszcza w Ameryce, Azji i Europie Południowej.

Wnioski: Przegląd systematyczny literatury wykazał, że homeopatyczne preparaty toksykodendronu Rhus mają działanie przeciwnowotworowe.

Sumak przyprawa do czego ?

Zastosowanie jest bardzo szerokie:

  • jest wykorzystywana do gotowania, smażenia, kiszenia, surówek, cebuli, sałatek, mięs i kebabów. Generalnie jest przyprawą do tłustych potraw.
  • z powodzeniem możemy ją używać jako zamiennik cytryny, octu i innych kwaśnych rzeczy,
  • jest również głównym składnikiem przyprawy do mięs za’atar,
  • w Turcji sumak jest często mieszany z solą i podawany jako przyprawa stołowa.
  • dip do potraw – w bardzo prosty sposób możemy go zrobić – wystarczy, że do jogurtu dodamy łyżeczkę sumaku i dobrze wymieszamy. Możesz wzbogacić smak o odrobinę czosnku lub pietruszki,
  • jako dip wraz z solą podaje się często jako sos do kebabu albo do bakłażana.
  • sumak przyprawa bardzo dobrze komponuje się także z gulaszami, gulaszami z warzywami strączkowymi lub ryżem,
  • sumak to również dodatek do past, do smarowania pieczywa,
  • nadaje się do dań wegetariańskich, wegańskich i rybnych.
  • kisząc kapustę także możemy dodać nieco sumaku. Kapusta znacznie szybciej zmięknie i będzie bardziej aromatyczna i bardziej kwaśna.
  • jest świetnym dodatkiem cebuli czy ziemniaków z czym spotykamy się w kuchni perskiej.
  • sumak bywa mieszany z pietruszką, miętą, oregano, tymiankiem i chili.
Sumak jako przyprawa
sumak przyprawa na bazarze w Egipcie
foto: Webaware; lic. CC BY-SA 3.0

Sumak przyprawa pełna zdrowia

Jakie zalety zdrowotne ma przyprawa ?

  • bogata w błonnik , potas i wapń,
  • jest łagodna dla żołądka,
  • wspomaga trawienie,
  • pozytywnie wpływa na choroby zębów,
  • zawiera dużą ilość witaminy C i przeciwutleniaczy – wzmacnia system odpornościowy i neutralizuje wolne rodniki – przy regularnym spożywaniu chroni serce.
  • zawarte antyoksydanty mają pozytywny wpływ na procesy zapalne.
  • pomaga również przy biegunce

Sumak posiada też szereg innych właściwości zdrowotnych.

  • przyprawa ma właściwości moczopędne i jest często wykorzystywana przy dolegliwościach jelitowych.
  • jest używana przy przeziębieniu i grypie, gdyż ma właściwości obniżające gorączkę.
  • na Bliskim Wschodzie woda z łyżeczką sumaku jest używana w celu załagodzenia różnego rodzaju dolegliwości żołądkowych.

Jeżeli nas lubisz, czytasz i chcesz, aby Ekogazeta.eu się rozwijała to rozważ wsparcie nas darowizną


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

4 × 2 =