Zadbajmy o czysty Bałtyk
Międzynarodowe Sprzątanie Bałtyku 2013 – przyłącz się 🙂 !
Morze Bałtyckie jest jednym z najmłodszych mórz na świecie i jednocześnie jednym z najbardziej zanieczyszczonych.
Możemy jednak to zmienić, tak by było morzem czystym, żywym, bioróżnorodnym, pełnym ryb, z pięknymi, naturalnymi plażami..
ZANIECZYSZCZENIE BAŁTYKU
Ze względu na cieśniny Bałtyk, ma bardzo słabą wymianę wody z Morzem Północnym i Atlantykiem – potrzeba około 30 lat na pełna wymianę wody aby wpuszczone do Bałtyku zanieczyszczenia z niego „wypłynęły”.
Nad brzegami Bałtyku leży dziewięć państw, wpływa do niego ponad 20 większych rzek, z których prawie połowa płynie w Polsce.
Do Bałtyku trafiają:
- ścieki komunalne,
- zanieczyszczenia przemysłowe,
- nawozy chemiczne,
- pestycydy i herbicydy, detergenty,
- skażenia wynikłe z zaśmiecenia z powierzchni 1.700.000 km2, zamieszkałej przez około 80 milionów osób!
Niestety, także ze statków pasażerskich pływających po Bałtyku miliony litrów ścieków wylewa się wprost do morza, chociaż trzeba je zgodnie z prawem usuwać do portowych oczyszczalni.
Bałtyckie plaże zdają się człowiekowi służyć raczej za gigantyczne popielniczki i dzikie wysypiska śmieci, niż miejsce wypoczynku.
Bałtyk jest zanieczyszczony i zagrożony także z innych powodów, m.in:
- pozostałościami broni (w tym broni chemicznej) po II wojnie światowej,
- wyciekami paliwa z wraków
- zerwanymi sieciami rybackimi, w które łapią się ryby, ptaki i ssaki morskie, a także, niestety, płetwonurkowie.
PUSTYNIE MORSKIE na dnie BAŁTYKU
Badania wykazują, że ekosystem bałtycki jest na skraju załamania.
Już około 10 procent powierzchni dna Bałtyku to pustynie morskie (obszary bez życia), a w ciągu 25-30 lat może dojść do całkowitego zniszczenia życia w tym morzu.
Ale jeszcze nie jest za późno, aby degradację Bałtyku zatrzymać !
JEST CO RATOWAĆ – ŻYCIE W BAŁTYKU
W wodach polskiej strefy Morza Bałtyckiego żyje ponad 100 różnych gatunków ryb.
Duże różnice w stopniu zasolenia bałtyckich wód (1-30‰) pozwalają na występowanie w nich różnych grup organizmów, od słodkowodnych do morskich.
Najczęściej spotykaną grupę roślin i zwierząt stanowią gatunki morskie o dużej tolerancji na zmiany zasolenia (np. dorsz, śledź, krewetka), nieco mniej pospolitą gatunki typowo słonawowodne (np. podwój, niektóre kiełże).
Śledź (Clupea harengus), rys. Andrzej Krupa (foto: www.naszaziemia.pl)
Z kolei wody przybrzeżne i wysłodzone zatoki zamieszkują gatunki słodkowodne (np. okoń, płoć, błotniarka).
Przykład dorsza.
Ogólne połowy dorsza na Bałtyku zmalały z 442 tys.ton w 1984 roku do 41 tys. ton w 1993 roku.
Powodem tego stanu było przede wszystkim nadmierne przeławianie bałtyckich stad, ale także stagnacja wód głębinowych Bałtyku.
Dziesięciolecia intensywnych połowów w bałtyckich i europejskich akwenach doprowadziły do dramatycznego spadku liczebności populacji ryb.
Z prowadzonych współcześnie badań wynika, że 88 wszystkich zbadanych gatunków ryb jest nadmiernie eksploatowanych, a prawie jedną trzecią odławia się powyżej biologicznie bezpiecznego limitu, co zagraża wręcz ich przetrwaniu.
Wymarcie konkretnych przedstawicieli bałtyckiej fauny będzie oznaczało kłopoty finansowe tych, którzy utrzymują się z tego, co daje morze – rybaków, przetwórców czy sprzedawców.
Ponadto, jak w każdym ekosystemie – zniknięcie kilku lub nawet jednego z ogniw łańcucha troficznego może naruszyć równowagę biologiczną i spowodować nieodwracalne zmiany, pociągające za sobą wyginięcie kolejnych cennych morskich gatunków.
Ratujmy Bałtyk.. byśmy nie musieli stawiać pomników ..np: śledziom gdy znikną z wód bałtyckich.
JAK URATOWAĆ BAŁTYK – 10 PORAD
nad morzem:
- nie śmiećmy na plaży – swoje śmieci wyrzucajmy do koszy. Są one zwykle ustawione albo na plaży, albo przy wejściu. A jeśli koszy nie ma, zabierzmy śmieci ze sobą – puste opakowania są znacznie lżejsze od przyniesionych zapasów jedzenia!
- nie róbmy z plaży popielniczki ani publicznej toalety
- żeglarze – nie wyrzucajcie śmieci za burtę. Ich miejsce jest w śmietnikach marin, nie w morzu.
- wybierasz się w podróż po Bałtyku – zapytaj przewoźnika, czy nieczystości wylewa do morza, czy oddaje w porcie? Niech czuje, że się tym interesujemy.
na lądzie:
- nie wyrzucajmy śmieci tworząc dzikie wysypiska, zwłaszcza w rzekach czy jeziorach. Cała Polska jest na obszarze zlewni Bałtyku
- nie wylewajmy żadnych ścieków do rzek, ani jezior, ani nie myjmy samochodu nad ich brzegami
- nie wylewajmy do zlewów czy ubikacji substancji niebezpiecznych, kwasów, olejów przepracowanych czy leków
- do mycia naczyń używajmy środków biodegradowalnych
- oszczędnie dozujmy proszki do prania i inne detergenty
- uprawiając pola, ogrody, działki – stosujmy naturalne nawozy.
BROSZURA w “Pobierz załącznik” – poniżej.
Kampania sprzątania Bałtyku jest elementem projektu “Kampania na rzecz zrównoważonego rozwoju 2011-2014”, realizowanego przez Fundację Nasza Ziemia, m.in. dzięki dofinansowaniu ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Materiał przygotowano na podstawie informacji ze strony NFOŚiGW oraz ze stron Fundacji Nowa Ziemia.