Zdrowie z natury
Wiele osób pyta nas leśników czy nie wiemy gdzie mogą znaleźć czyra brzozy ?
Cóż to takiego ?
Jest to grzyb pasożytujący na brzozie.
Inne jego nazwy to włóknouszek ukośny, błyskoporkiem ukośnym (nazwy naukowe) oraz popularne: czaga i czarna huba brzozowa.
Jest to owocnik grzyba pasożytującego w szczególności na brzozie, mocno spękany o kolorze czarno-brunatnym.
Na wschodzie Europy od co najmniej XVI wieku jest wykorzystywany przez medycynę ludową do leczenia chorób przewodu pokarmowego, owrzodzenia żołądka i dwunastnicy.
Wykorzystywany jest przy chorobach wirusowych, w celu poprawienia procesów przemiany materii, wzrostu odporności organizmu na infekcje, a przede wszystkim w leczeniu wczesnych stadiów choroby nowotworowej.
W byłym ZSRR wyprodukowano wodny wyciąg z grzyba i zezwolono na wprowadzenie gotowego preparatu o nazwie Befungin, Bin-czaga, o działaniu zmniejszającym ryzyko przerzutów nowotworu.
Z historycznych danych, tym grzybem został wyleczony Wielki Książę Rusi Kijowskiej – Włodzimierz Monomach, który miał raka wargi.
W Polsce, w latach 30 XX wieku, odnotowano informację o leczniczym działaniu włóknouszka na wileńszczyźnie i w Puszczy Białowieskiej.
Badania nad tym grzybem prowadził w Puszczy Jan Jerzy Karpiński, m.in. próbował wszczepiać go w zdrowe brzozy brodawkowate na terenie Nadleśnictwa Rezerwat (obecnie obszar Białowieskiego Parku Narodowego – informacja ustna od dr inż. Stanisława Borowskiego, asystenta Profesora Jana J. Karpińskiego)
Grzyb ten podlega w Polsce ochronie częściowej – rozporządzenie MŚ z dnia 9 lipca 2004 roku, na Czerwonej Liście ma status: R – rzadki.
Pozyskiwanie tego grzyba wymaga zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.
Tekst i zdjęcie: Tomasz Olejnicki, RDLP w Białymstoku
