Walonki buty z pałaców i modowych wybiegów
Spis treści
Walonki to rosyjskie buty z owczej wełny
Filcowe buty nie zawsze były zwykłymi butami zimowymi: kiedyś w chłopskich rodzinach luksusowy przedmiot był noszony „w kolejce”, dawany jako posag pannom młodym, a nawet przekazywany z pokolenia na pokolenie.
Ciekawe fakty z historii filcowych butów wspominamy wspólnie z Natalią Letnikową.
Pierwsze filcowe buty w Rosji
Najwcześniejsze dowody używania filcu na terenie kraju pochodzą z IV wieku p.n.e.
Archeolodzy znaleźli szczątki filcowanej wełny w warunkach wiecznej zmarzliny w kurhanach Pazyrykskich, w górach Ałtaj.
Mieszkające tu ludy pokrywały nim jurty, robiły z wełny kapelusze i ubrania.
Historycy kostiumów uważają, że ludy koczownicze wymyśliły również filcowane buty. A wraz z nimi – w latach jarzma mongolsko-tatarskiego – w rosyjskich wsiach i miastach pojawiły się filcowe buty.
Od towarów na sztuki po fabryki filcowania
W XVI-XVII wieku filcowe buty toczono na Syberii i kilku północnych regionach.
Praca fizyczna była żmudna, filcowe buty – walonki robiono przez długi czas.
Botki były filcowane osobno, a następnie przyszywane do krótkich chunów lub pim – tak na Syberii nazywano krótkie wełniane buty.
Ludzie nauczyli się robić solidne buty w okręgu Siemionowskim, w prowincji Niżny Nowogród, w XVIII wieku.
We wsiach filcowe buty pozostawały drogim i wartościowym butem – czasami były same dla całej rodziny.
Walonki zaczęły być produkowane na skalę przemysłową dopiero sto lat później.
W Rosji pojawiły się pierwsze fabryki filcowo – walcowania, a obuwie stało się bardziej popularne – zarówno w mieście, jak i na wsi.
Moda z carskiego pałacu
Do XIX wieku buty filcowe wykonywano ręcznie, buty były drogie. Były często noszone przez klasę wyższą.
Piotr I preferował ciepłe, wygodne buty. Zimą, po saunie i kąpieli w przerębli, życzył sobie: „kapuśniak i filcowe buty” .
Katarzyna Wielka szukała w nich ratunku dla obolałych nóg.
Cesarzowa Anna Joannowna pozwoliła damom dworu nosić filcowe buty nawet w uroczystych strojach: zimą kominki nie radziły sobie z ogrzewaniem w przestronnych salach balowych.
Rosyjskie buty filcowe zdobywają medale
W XIX wieku filcowe buty stały się znane w całej Europie.
Przywieziono je na pierwszą międzynarodową wystawę w Londynie, gdzie tradycyjne obuwie wzbudziło ogromne zainteresowanie wśród publiczności – jak rosyjskie puchowe szale.
Fabryczne buty z warsztatu Mitrofana Smirnowa ze wsi Niekljudowo pojawiły się na światowych wystawach w Wiedniu w 1873 r., w Chicago w 1893 r. i w Paryżu w 1900 r.
Wszędzie otrzymywali złote i srebrne medale.
Obuwie tradycyjne brało udział w międzynarodowych “pokazach” także po rewolucji – w 1919 roku w Paryżu.
Buty na wybiegach mody
Z lekką ręką Wiaczesława Zajcewa tradycyjne obuwie mocno zakorzeniło się na wybiegach mody.
Po raz pierwszy dołączył je do swojej kolekcji w 1963 roku, kiedy kierował eksperymentalną moskiewską szwalnią
Następnie na pokazach były modelki w pikowanych kurtkach i kolorowych filcowych butach.
Potem buty wielokrotnie pojawiały się na wybiegach mody.
Defilady w filcowych butach odbyli rosyjscy sportowcy na Igrzyskach Olimpijskich 2002 roku, w Salt Lake City oraz studenci na Uniwersjadzie w 2009 w Chinach.
Walonki w rosyjskich muzeach
W Rosji otwarto cztery muzea filcowych butów: w Moskwie, Myszkinie, Kineszmie i mordowskiej wiosce Urusowo.
Są to zarówno oficerskie buty filcowe, które sto lat temu nosili milicjanci, jak i filcowe buty żołnierskie podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.
Na filcowych butach partyzantów karelskich są specjalne haczyki na narty, a na ciepłych butach husarskich z Muzeum Myszkina ostrogi.
Gigantyczne walonki – „rozmiar rosyjski”
Największy filcowy but na świecie, wysoki na sześć metrów, został sfilcowany w Petersburgu.
Artystka Waleria Łoszak pracowała przez rok i zużyła na swoją filcowaną rzeźbę 300 kilogramów owczej wełny.
Postawienie wełnianego pomnika na nabrzeżu Kanału Obwodnego zajęło trzy dni, złożono go z części na miejscu.
Do obiektu artystycznego można było wejść przez specjalne wejście w pięcie, do środka zmieściły się trzy dorosłe osoby.
Dawnym rekordzistą był filcowy but z Kineszmy o wysokości 168 centymetrów. Jest przechowywany w Muzeum filcowych butów w Kineszmie.
tekst i fotografie – za: www.culture.ru
zobacz też: Nowe życie – renowacja butów
Artykuł powstał w ramach:
Projekt dofinansowany ze środków Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia w ramach Otwartego Konkursu na Dofinansowanie Zdalnych Przedsięwzięć na rzecz Dialogu i Porozumienia w Stosunkach Polsko-Rosyjskich