Dawne rzemiosło artystyczne: 5 miejsc na mapie Rosji
Spis treści
Rzemiosło artystyczne – tradycje ludowe
Wyrzeźbić glinianą zabawkę, utkać lipowe buty z łyka lub pomalować tacę?
Zapraszamy na wirtualną wycieczkę po miasteczkach i wsiach, gdzie z pokolenia na pokolenie dziedziczone są tradycje ludowego rzemiosła.
Osada Dymkowo – rzemiosło artystyczne – zabawki
Ponad 400 lat temu w osadzie Dymkowo (dziś jest to przedmieście miasta Kirow) pojawiły się pierwsze rytualne zabawki – gwizdki.
Wykonano je z czerwonej gliny i piasku rzecznego, na wiosenny festiwal „tańców gwizdów”.
W ten sposób w Dymkowie narodziło się jedno z najstarszych rzemiosł artystycznych w Rosji.
Zabawki Dymkowskie zyskały znajomy wygląd w XIX wieku: zaczęto je malować charakterystycznymi, różnorodnymi wzorami, wypracowanymi przez lokalne rzemiosło artystyczne, lokalnych mistrzów
Turyści zwykle przyjeżdżają do Dymkowa latem lub jesienią, gdyż wiosną występują tu powodzie.
W Dymkowie odbywają się festiwale, konkursy, koncerty, a także kursy mistrzowskie z modelowania i malowania zabawek.
W Kirowie znajduje się Muzeum Dymkowskie Zabawki.
Goście muzeum mogą poznać historię dawnego rzemiosła, spotkać się z rzemieślnikami i wspólnie z nimi wyrzeźbić słynne gliniane figurki.
Muzeum posiada dużą, stale uzupełnianą kolekcję zabawek dymkowskich – ponad 1000 eksponatów ! Posiada także bogate archiwa – fotografie, katalogi wystaw, broszury, plakaty, księgi gości.
Wieś Korowino (obwód Władimirski) – naczynia z “ciasta glinianego”
Mistrzowie garncarstwa ze wsi Korowino wykorzystywali do swojej pracy lokalną glinę – białą i czerwoną.
Ceramika była wypalana w specjalny sposób, a następnie pokryta kolorowym, kontrastującym szkliwem.
Mocna i piękna ceramika była bardzo poszukiwana na targach Włodzimierza, Suzdala, Muromy i Pawłowa.
Ceramika jest tu nadal produkowana według dawnych technologii. Rzemieślnicy sami przygotowują glinę.
Najpierw surowiec jest przechowywany w specjalnych dołach i „dojrzewa” na słońcu.
Następnie dodaje się do niego wodę i przygotowuje się „ciasto gliniane”.
Wykonane naczynia są suszone przez rzemieślników, a następnie wypalane i ozdabiane kolorowym lub przezroczystym szkliwem.
Rzemieślnicy mogą pokryć cały produkt w całości, pomalować go lub ozdobić „marmurkiem” mieszając kilka kolorów
Goście wsi Korowino mogą nie tylko przyjrzeć się pracy mistrzów, ale także wziąć kilka lekcji garncarstwa.
Turyści poznają tu rzemiosło artystyczne, jego historię i główne tajniki.
Wieś Żostowo (obwód moskiewski) – „kwitnące” tace
Wieś Żostowo, która znajduje się w pobliżu miasta Mytiszczi, w regionie moskiewskim, słynie z malowania na metalu.
Od początku XIX wieku rzemiosło artystyczne z Żostowa podbijało Imperium Rosyjskie tacami z malowniczymi bukietami.
Pierwszy „warsztat lakierniczy” został tu otwarty na początku XIX wieku przez chłopa pańszczyźnianego należącego do hrabiego Szeremietiewa, Filipa Wiszniakowa.
Początkowo malowano tu produkty typu portfele, papierośnice, tabakierki, a od lat 30 ubiegłego wieku, kilka lokalnych warsztatów zaczęło wytwarzać metalowe kute tace.
Zostały one ozdobione specjalnym obrazem – “Żostowo” – bukietami kwiatów polnych i ogrodowych, jakby oświetlonych od wewnątrz i małymi złotymi ornamentami wzdłuż krawędzi.
Dziś w Żostowie wszystko przypomina dawne rzemiosło artystyczne: nawet tabliczki na fasadach budynków i znaki drogowe wykonane są w formie tac. Wielu mieszkańców otwiera własne warsztaty lub pracuje w fabryce malarstwa dekoracyjnego.
W jedynym na świecie Muzeum Tac goście sami ozdabiają metalowe półfabrykaty. Po wysuszeniu w specjalnym piekarniku i nałożeniu lakieru produkty można zabrać do domu.
Wieś Kubaczi, rejon Dachadajewski (Dagestan) – inkrustacja złotem
Dagestańska wioska Kubaczi to ostoja tradycji, na której opiera się słynne, lokalne rzemiosło artystyczne.
„Złotnicy – kowale” wykonują kolczugi, biżuterię, naczynia z różnych materiałów: stali i żelaza, srebra i brązu, kości i rogów. Wyroby są inkrustowane metalami nieżelaznymi.
Ozdoby nakłada się na wyroby specjalnymi ostrymi narzędziami, następnie małym młotkiem wbija się złoty lub srebrny drut w nacięcie. Najpopularniejszym wzorem wśród jubilerów jest tradycyjny wzór kwiatowy, ale w wystroju wykorzystuje się również elementy geometryczne, wizerunki zwierząt i ptaków oraz ornamenty narodowe.
W zakładzie artystycznym Kubaczi znajduje się Muzeum. Przechowywana jest tu szabla perskiego wodza i władcy Nadir Szaha, dzieła sztuki słynnych lokalnych mistrzów oraz przedmioty z radzieckimi motywami zdobniczymi, symbolami.
Produkty „złotników-kowali” Kubaczi są znane i przechowywane w Państwowym Muzeum Historycznym i Ermitażu, a za granicą – w Luwrze (Paryż), Metropolitan Museum (Nowy Jork), Victoria and Albert Museum (Londyn).
Wieś Preobrażenowka (obwód lipecki) – lipowe łapcie łykowe
Głównym przedmiotem handlu we wsi Preobrażenowka były łykowe łapcie (buty), wykonane z kory lipowej.
Włóknista część kory była tu zbierana dwa razy w roku. Następnie była suszona i zwijana w motki dla przechowywania.
Gdy rzemieślnicy nie zajmowali się sezonowymi pracami polowymi, parowali lub moczyli łyka i robili z niego łykowe buty.
Obuwie to wykonane dawną metodą tzw. łykowe buty, w regionie lipieckim, były noszone aż do połowy XX wieku. Jak wspominają okoliczni mieszkańcy, w latach wojny i bezpośrednio po wojnie nie było wyboru.
Dziś buty łykowe wykonywane są wyłącznie na zamówienie – do zespołów folklorystycznych lub jako pamiątki dla turystów, pokazując co oferowało lokalne rzemiosło artystyczne.
źródło tekstu i fotografii: www.cultur.ru
zobacz też: Ozdoby z papieru, po prostu magia !
Artykuł powstał w ramach:
Projekt dofinansowany ze środków Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia w ramach Otwartego Konkursu na Dofinansowanie Zdalnych Przedsięwzięć na rzecz Dialogu i Porozumienia w Stosunkach Polsko-Rosyjskich
