Biodegradowalne i kompostowalne opakowania jako alternatywa
Spis treści
Tworzywa sztuczne biodegradowalne i kompostowalne - szanse i możliwości
Czas biodegradacji tworzywa sztucznego zależy od:
- tego, czy jest zaprojektowane do biodegradacji lub kompostowania oraz
- warunków w jakich jest składowane po użyciu i jak długo.
Warunki w domowych kompostownikach oraz otwartej przestrzeni (np: ogrodowe pryzmy do kompostowania) są bardzo różne w porównaniu z przemysłowymi zakładami kompostowania, co wpływa na szybkość i zakres rozkładu tworzyw.
Tworzywa sztuczne są plagą dla środowiska – skala problemu
Odpady – śmieci plastikowe są jednym z głównych problemów środowiskowych, z którymi zmaga się świat.
Tworzywa sztuczne sa powszechnie stosowane, gdyż posiadają użyteczne cechy:
- trwałość,
- możliwość formowania,
- niskie koszty produkcji,
- lekkość i wszechstronność,
Dlatego plastik jest szeroko stosowany w gospodarce i produkowany na dużą skalę, a jego produkcja ciągle wzrasta.
Produkcja plastiku wzrosła z 1,5 miliona ton w latach 50-tych XX wieku do około 400 milionów ton w 2022 roku !
Ale to nie koniec złych informacji – oczekuje się, że do końca 2050 roku produkcja tworzyw wzrośnie jeszcze trzykrotnie.
W efekcie rośnie też ilość odpadow z tworzyw a plastik poważnie zanieczyszcza ziemię i zbiorniki wodne, a także zwiększa złożoność gospodarowania odpadami.
Parlament Europejski podaje, że ok. 22 milionów ton plastiku trafiło do gleb, rzek i oceanów w 2019 roku, a przewiduje się, że przedostawanie się plastiku do środowiska wzrośnie dwukrotnie do 2060 roku !
Odpady z tworzyw mogą zatem pozostawać w naturze przez wiele lat i potencjalnie przedostawać się do łańcucha pokarmowego.
Zobacz też: Kompostownik obok domu
Odpady biodegradowalne i kompostowalne – co to znaczy ?
Tworzywa biodegradowalne, kompostowalne i biopochodne są promowane jako rozwiązanie powyższych problemów.
Materiały biodegradowalne i kompostowalne mogą być rozkładane przez mikroorganizmy na:
- wodę,
- dwutlenek węgla,
- sole mineralne,
- nową biomasę
To czy biodegradowalne lub kompostowalne przedmioty z tworzyw sztucznych ulegną biodegradacji i jak szybko to nastąpi, w dużej mierze zależy od warunków, na jakie będą towarzyszyły ich utylizacji. Do tych warunków należą:
- temperatura,
- czas trwania,
- obecność mikroorganizmów,
- obecność składników odżywczych,
- obecność tlenu
- wilgoć
Rodzaje tworzyw przyjaznych środowisku
- Tworzywa biodegradowalne – zaprojektowane tak, aby ulegać biodegradacji w określonym środowisku (woda, gleba, kompost), w określonych warunkach i w danych okresach czasu.
- Tworzywa kompostowalne przemysłowo – zaprojektowane tak, aby ulegać biodegradacji w warunkach przemysłowej kompostowni lub przemysłowej instalacji fermentacji beztlenowej z późniejszym etapem kompostowania.
Taki znak na wyrobie potwierdza zgodność z normą EN13432 – zdolność do kompostowania przemysłowego
Takie oznaczenie to również przydatność do kompostowania przemysłowego
- Tworzywa kompostowalne w warunkach domowych – zaprojektowane tak, aby ulegać biodegradacji w warunkach domowego kompostownika, w niższych temperaturach niż w przemysłowych zakładach kompostowania.
- Tworzywa sztuczne na bazie biologicznej – w całości lub częściowo wytwarzane z surowców biologicznych, w przeciwieństwie do surowców kopalnych (ropy) stosowanych w konwencjonalnych tworzywach sztucznych.
- Tworzywa sztuczne oksydegradowalne – obejmują dodatki, które poprzez utlenianie prowadzą do ich fragmentacji na mikroplastiki lub rozkładu chemicznego.
Tworzywa sztuczne na bazie biologicznej – 1% rynku
Termin biotworzywa jest czasami używany w odniesieniu do tworzyw sztucznych, które są biopochodne lub biodegradowalne, lub jedno i drugie.
Tworzywa sztuczne na bazie biologicznej są częściowo lub całkowicie wytwarzane z biomasy. Ich zaletą jest niekorzystanie z tradycyjnych surowców na bazie paliw kopalnych. Ze względu na wyższe ceny surowców, tworzywa sztuczne na bazie biologicznej są obecnie droższe od tworzyw sztucznych na bazie paliw kopalnych (od 20% do >100%). Stąd ich wykorzystanie to zaledwie około 1% światowego rynku tworzyw sztucznych.
Gospodarka o obiegu zamkniętym i opakowania biodegradowalne
Unia Europejska pracuje nad zachętami dla przedsiębiorstw do tworzenia produktów, które można naprawić i zwrócić, a nie wyrzucić. Ponadto także do oferowania usług, takich jak dzielenie się, recykling lub odzyskiwanie surowców a także nowych sposobów użytkowania produktów i usług.
Zobacz: Cena złomu złota z odpadów
Gospodarka o obiegu zamkniętym to idea, która pragnie zachować wartość produktów i materiałów w gospodarce w jak największym stopniu. Chociaż biodegradowalne i kompostowalne tworzywa sztuczne nadające się do recyklingu, obecnie z uwagi na niewielki 1% udział w całej masie tworzyw traktowane jako zanieczyszczenie w recyklingu konwencjonalnych tworzyw sztucznych.
Przekształcanie odpadów w zasoby jest ważną częścią zamykania obiegu w gospodarce o obiegu zamkniętym.
Europa traci około 600 milionów ton materiałów odpadowych, które potencjalnie można poddać recyklingowi lub ponownie wykorzystać (np: jako guziki). Tylko około 40% odpadów wytwarzanych przez gospodarstwa domowe w UE jest poddawane recyklingowi, przy czym wskaźniki recyklingu sięgają nawet 80% w niektórych obszarach, a w innych są niższe niż 5%.